Blog van 'n conflictbevrijder

Vergeven is weinig populair, maar kan je veel brengen in het leven.
Weinig populair omdat het 1) moeilijk wordt gevonden, 2) er veel misverstand over bestaat en 3) je omgeving je er eerder van af probeert te houden, dan erbij steunt.
Wat het oplevert is dat het je je leven terug geeft, daar waar dit eerder opgesoupeerd werd door woede, wrok, haat en pijn. Hoe averechts het ook moge klinken, maar vergeven doe je dus in feite voor jezelf. Zoals ook een van mijn coachees ontdekte.
Drie persoonlijkheden
Jamila (30 j) groeide op in een Marokkaans gezin in Amsterdam, waarin ze zich als vrouw beknot en vernederd voelde door ouders, broers en grootouders. Hierdoor ontwikkelde ze naar eigen zeggen maar liefst drie persoonlijkheden: eentje voor thuis (gedienstig), eentje voor op school en later haar werk (pleaser), en eentje voor als ze met haar vriendinnen is (leider). Zichzelf zijn lukte alleen bij haar vriendinnen. Ze had standaard accessoires en kledingstukken mee in haar tas, om zich te allen tijde snel aan te kunnen passen.
Toen Jamila bij mij kwam had ze ernstige migraine en vermoeidheidsklachten. Niet dat het aanpassen zelf haar nou zoveel energie kostte; dit ging welhaast zonder nadenken. Al gauw werd duidelijk dat het de innerlijke conflicten op identiteitsniveau waren die haar de das om deden. Want hoe weet je in zulke omstandigheden naar welke 'stem' te luisteren, als je voor grote keuzes staat?
De valkuil van de voorwaardelijke liefde
Zelf verweet Jamila haar vermoeidheidsklachten aan haar onvermogen om grenzen te stellen. Ze was er van jongsafaan aan gewend dat die niet toe deden en dus was ze een kei geworden in het zichzelf aanpassen en ogenschijnlijk wegcijferen. Een eigenschap die haar waardering opleverde. En die haar ego dan ook niet zomaar op wilde geven! Hierdoor viel haar immers af en toe toch wat liefde te beurt, wat belangrijk genoeg was om dit patroon in stand te willen houden. Het laatste wat Jamila wilde was verstoten worden. Een van de lessen die ze leerde was dat wij mensen het best lang vol houden op dat kleine tankje van voorwaardelijke liefde, maar dat dit toch echt niet opweegt tegen de kosten daarvan!
Niet in contact met je echte gevoel = problemen met grenzen stellen
Jamila was dus altijd best okay geweest met het zichzelf wegcijferen. Ze had het altijd normaal gevonden hard te moeten werken voor een beetje waardering van haar familie. Daarbij droeg het wegcijferen bij aan een positief zelfbeeld. Pas in haar burnout werden haar de negatieve gevolgen hiervan duidelijk. Au!! Vervolgens doemde de levensgrote vraag op hoe ervan af te komen... Een lange weg zou je denken, maar dat viel reuze mee. Een klein half jaartje later was ze een ander mens.
De weg naar bevrijding
Eerst moesten natuurlijk de onderdrukte woede, wrok en pijn opgehaald worden, want die waren jaren ontkend. Maar zonder contact met je boosheid krijg je je grenzen niet in beeld en bouw je niet de energie op die je nodig hebt om voor jezelf op te komen! En dat was even lastig, want aardige mensen als Jamila doen graag alsof dingen als woede niet bestaan. Je ziet ze dan ook nooit boos, want ze willen niemand kwetsen. Maar ... ware gevoelens negeren is nooit een goed idee. Jamila ging inzien dat ze daardoor zichzelf niet was en via een omweg haar doelen probeerde te bereiken. Andere mensen voelden dat feilloos aan en trapten daar niet in, waardoor ze door sommigen als onbetrouwbaar en/of manipulatief werd ervaren.
Van wegcijferen naar vergeven
Jamila ging door een kort diep dal en een natuurlijk proces waarin ze wat illusies over zichzelf moest afleggen. Nadat ze haar eigen woede en valkuilen onder ogen had gezien, leerde ze hoe ze haar verdriet en woede zelf kon reguleren en verwerken. Daarna was ze in staat een bewuste keuze te maken voor liefde en vrijheid. Vanuit liefde voor zichzelf, en niet vanuit angst voor de ander.
Voor mij het sein om haar op de mogelijkheid te wijzen haar familie te vergeven. In eerste instantie keek ze hier wat vreemd van op, al uitte ze zich beleefd geïnteresseerd (ik denk omdat mijn suggestie op een bepaalde manier tegemoet kwam aan haar hoge ethische maatstaven: de bron die haar eerder 'akkoord had doen gaan' met wegcijferen). Maar op die aarzeling was ik voorbereid. Gevoelsmatig zijn mensen namelijk nooit echt klaar om te gaan vergeven. Het vergt een bewuste keuze.
Waarom vergeven?
‘Maar beste Alexandra', denk jij nu ook misschien, 'Hoe kom je erbij? Vergeven is toch gewoon een variatie op wegcijferen, die de pijn er alleen maar nog meer inwrijft?!!’ Nee dus. Vergeven is iets totaal anders.
Wegcijferen doe je voor de ander: vergeven doe je voor jezelf. Uit liefde voor jezelf. Het is de laatste stap in het loslaten van oude pijn en kwetsuur over een verleden dat je niet langer ten koste van jezelf wil laten gaan. Het is daarbij een stap die voor een uitstorting van liefdesenergie zorgt (genade, noemden ze dat vroeger), waarin allerlei mentale, emotionele en zelfs fysieke blokkades volledig oplossen. Vergeven maakt vrij.
Alle vergeving is zelfvergeving
Het grote misverstand over vergeven is dat mensen denken dat je dit voor de ander doet. Nope, niets van dien aard. Je kunt een ander geeneens vergeven, al zou je willen. Ja, je kunt het wel doen natuurlijk, maar als die ander de vergeving vanuit een terecht of onterecht schuldgevoel niet aanneemt gebeurt er helemaal niks. Jij gaat niet over de ander. Daar gaat die ander zelf over.
Stel jij vergeeft de ander, en je laat dat de ander weten (wat nergens voor nodig is, want je doet het voor jezelf), dan hoeft die persoon inderdaad jouw veroordeling niet meer te vrezen. Maar vergeven wil niet zeggen dat de feiten niet plaatsgevonden hebben. Noch dat jij deze vergeten bent en er geen aangifte van doet, of grenzen stelt. Vergeven betekent niet dat die ander niet geconfronteerd gaat worden met de consequenties van zijn daden. Hij of zij zal de aangerichte schade nog steeds moeten erkennen en opruimen. Want ook na vergeving blijft nog steeds dit principe van kracht: ‘Wat een mens zaait, zal hij oogsten.’
‘Hè, ik snap het niet meer, je zei toch dat je moet vergeven?’
Nou, je moet helemaal niks, maar dat is inderdaad wat ik bedoel J En dat dit dus geenszins betekent dat je geen grenzen stelt of wandaden meldt om jezelf (en anderen) te beschermen. Sterker nog: na te hebben vergeven gaat dit je veel gemakkelijker af!
De ander 'ontschuldigen ' betekent niet dat je plotseling je onderscheidend vermogen kwijt bent geraakt! Integendeel, je ziet veel zuiverder wat nodig en helpend is voor jou en de situatie, en kunt daardoor veel gemakkelijker op een glasheldere, non-agressieve manier voor jezelf opkomen.
Dat is nou precies wat die 'genade' die ik hierboven noemde met je doet.
Hoe het afliep met Jamila
Tot haar grote vreugde lukte het Jamila na de vergevingssessie om op een effectieve en elegante manier voor zichzelf en de weg die ze voor zichzelf wilde inslaan op te komen. En dit bracht haar innerlijk stabiliteit, onafhankelijkheid, bevrijding van een loodzware last èn het respect van haar familie. Geen blijere en trotsere vrouw dan Jamila dus!
NB De Vergevingssessie is een aparte, facultatieve sessie na afloop van het Transformatieve Coachingtraject. Let op: het kan schadelijk zijn om te vroeg te vergeven! Er moet ruimte en grond voor zijn (egosterkte). Alleen dan gaat het werken.
Gerelateerde artikelen
Blog: Kerstblog met ontspanningsmeditatie, 2021
Blog: Wek het licht in jezelf - kerstmeditatie 2020
Vlog: Zelfliefde is niet egoistisch, kerst 2018
Blog: Een kerst met zelfmoordgedachten... (waar gebeurd), 2015