Blog van 'n conflictbevrijder

Opgescheept zitten met een lastige manager is geen pretje. Je bent er immers behoorlijk afhankelijk van. Qua taakinhoud, werkplezier, promotiekansen, salaris. En dus is het een goed idee je best te doen voor deze relatie. Ook al gaat dat niet vanzelf. In dit blog vind je 10 praktische tips. 

Ter relativering. Besef dat vervelend gedrag meestal voortkomt uit stress, onwetendheid en gebreken in de opvoeding, zaken waar mensen zelf ook onder lijden. Er wordt veel van managers gevraagd tegenwoordig - organisaties zijn complex en productie-eisen hoog - en menigeen werkt op het randje van zijn energie èn competentie. Bovendien zitten veel managers tussen twee vuren in - het team en de directie - wat geen lekkere positie is. Het is echt niet altijd gemakkelijk om beiden 'fronten' op het werk en dan ook nog eens de wijdopengesperde vogelbekkies thuis tevreden te houden. 

Wat te doen? De meeste werknemers zien slechts twee opties: een nieuwe baan zoeken, of de ellende lijdzaam ondergaan. Maar er is nog een derde optie: sta op en doe iets. Zie het als een uitdaging, maak er een leerpunt van voor jezelf: een ontwikkelingsstap. Weggaan kan altijd nog. Je hebt meer macht en meer in je mars dan je denkt! Als het je lukt de relatie tussen jou en je manager te verbeteren is dat voor iedereen goed. Het maakt van jou een betere werknemer en van je leidinggevende een betere manager.

Hierop geldt één uitzondering. Wanneer je manager een rasechte manipulator is, zeg dan maar liever zo snel mogelijk je baan op. Een giftige omgeving is slecht voor je. Omgeving zeg ik, want het probleem zit nooit in één persoon alleen. Degenen eromheen die het toelaten zijn ook schadelijk. Geen halt toeroepen aan slecht gedrag is een zwaktebod en onverantwoordelijk. Daarbij zien sommigen er een excuus in om het slechte gedrag over te nemen. Wegwezen dus als je levensgeluk je lief is! En tot die tijd moet je het dan maar doen met één van onderstaande tips (tip 7).

Uitgaande van een vervelende, maar niet ondraaglijke situatie hier mijn tips om je leven draaglijker te maken:

1. Bedenk dat je manager niet alléén maar slechte eigenschappen heeft. Noteer voor jezelf waar deze wèl goed in is, zodat je daar contact mee houdt. Kun je die kwaliteiten niet ophoesten, ga er op letten. En begin ze (hardop) te waarderen. Ook je manager is blij met een schouderklopje zo nu en dan. Op kritiek en irritatie alleen kun je geen relatie bouwen. 
2. Kijk eens naar je eigen aandeel. Ben jij wel duidelijk, en breng je voor het voetlicht wat je (wèl) wil? Of moeten anderen dat maar aanvoelen? Maak je punt, maar zet je niet tegen de ander af. 
3. Wen je aan over onbeduidende tekortkomingen heen te stappen. Niemand is bijzonder leuk als hij moe, ziek, of gestressed is: sla daar niet op aan, en neem gedrag dat hier zijn oorzaak in vindt niet persoonlijk. Benoem het gewoon en toon empathie (‘Je bent moe hè, gaat het nog?’), dat verdiept de band.
4. Hou op met het steunen van onschuldig irritant gedrag. Lach niet om slechte grappen, dat zorgt er alleen maar voor dat je manager ermee door blijft gaan. 
5. Stel een grens als je manager (of collega) dingen zegt die echt niet kunnen, zoals seksistische of racistische opmerkingen. Zeg dat je dat niet kunt waarderen. Of niet tof vindt. Of ga er overheen met: ‘Haha, er zijn mensen die ècht denken dat ze zoiets tegen een vrouw/man kunnen zeggen en dan leuk worden gevonden!’ Zég wat: verzin iets wat bij jou past. Niets zeggen is geen optie, want onderzoek heeft uitgewezen dat dit als groen licht wordt beschouwd.  
6. Doet je manager opvallend vijandig of negatief? Wacht tot jullie alleen zijn, en vraag op een niet-aanvallende manier wat er met hem/haar aan de hand is. Gebruik zo'n moment om verbinding te maken. Dat zal zeker gewaardeerd worden. 
7. Negeer manipulatief gedrag. Conflictsignalen negeren is over het algemeen geen goed idee, behalve als je weet dat je gemanipuleerd wordt. De enige manier om manipulatief gedrag te ontkrachten is door de ander geen (en dat wil zeggen: geen enkel!) houvast te bieden. Dus als je manager met een verleidelijk voorstel komt, ga er niet op in. Noch op allerlei (rare) argumenten om jou te overtuigen. En waak ervoor zijn vervelende, sneaky opmerkingen en persoonlijke hints persoonlijk op te vatten! Niet doen, want daarmee heeft ie je. Een manipulator doet er alles aan om je aandacht te strikken, maar als hij geen vat op je krijgt zoekt hij een ander slachtoffer.
8. Zijn er ook collega’s die wèl goed met hem op kunnen schieten? (En daarmee bedoel ik niet de hielenlikkers en jaknikkers.) Vraag zo iemand eens hoe jij de relatie met je manager zou kunnen verbeteren.
9. Verdiep je in verschillen in logica en denkstijl. Mogelijk verklaren de lastige dynamiek tussen jullie. Misschien is je manager bijvoorbeeld meer resultaat- en jij meer procesgericht. Bespreek het een keer, en duidt de verschillen tussen jullie als aanvullend.
10. En last but not least: weet je baas wel dat je een probleem met hem hebt? Maak een afspraak en vertel hem waar je tegenaan loopt. Maak duidelijk wat het effect van de situatie op jou is. Geef aan wat je wil en probeer tot afspraken te komen. En vergeet niet om gelijk ook een datum te prikken om deze te evalueren!

Mijn idee is trouwens - na 20 jaar conflictcoachingervaring - dat deze situatie niet voor niks op je pad is gekomen. Heb je het gevoel dat het allemaal behoorlijk gecompliceerd ligt en wil je de onderliggende waardevolle boodschap voor jouzelf ontdekken, be my guest!

NB het woord manager is mannelijk dus staat er overal 'hij'. Maar je snapt wel dat het ook op vrouwelijke managers van toepassing is...

Alexandra van Smoorenburg

Gerelateerde artikelen

1 op de 7 Nederlandse werknemers ontwikkelde volgens TNO in 2018 een burn-out. Te gek voor woorden. Maar 6 van de 7 dus niet. En die hebben het echt niet minder druk! Wat kunnen we van hen leren? De Amerikaanse onderzoekers Wiens & McKee deden er recentelijk uitgebreid onderzoek naar.

Lang verhaal kort: hoe beter je met je eigen en andermans emoties omgaat, hoe minder kans op burn-out. Emotionele Intelligentie blijkt de doorslaggevende factor te zijn die opbranden voorkomt. Ook een ander, Maleisisch onderzoek onder hr-functionarissen met burnout wijst in die richting, al legden de onderzoekers hier de oorzaak meer extern, bij zware sociale druk. Toch kwamen ook zij tot hetzelfde advies aan werkgevers: school je werknemers in emotionele intelligentie.* 

Okay, hoe beschermt Emotionele Intelligentie tegen burn-out? Wat doen mensen die zeggen het ook erg, of zelfs afschuwelijk druk te hebben, maar daar niet burn-out van raken? Hier wat inzichten vrij vertaald naar Wiens en McKee: 

1) Ze doen niet zo druk
Mensen die beter met druk om kunnen gaan, maken meer tijd voor zichzelf, alsook voor de ander. Ze laten bijvoorbeeld gerust een goed gesprek uitlopen, ook al betekent dit dat ze een andere afspraak moeten skippen. Of lopen eerder weg uit een vergadering omdaat ze iets anders belangrijker achten. Ze gaan met andere woorden niet almaar door, maar maken bewuste keuzes voor wat ze wel en niet doen. Ze nemen bijvoorbeeld ook tijd om hun agenda te evalueren, waardoor ze simpelweg beter prioriteren en kwalitatief betere keuzes maken, effectiever werken en meer ontspannen leven. 

2) Ze maken zich niet zo druk (maar let op!)
Zich niet druk maken houdt niet in dat ze alles wel best vinden en onverschillig staan tegenover beleving. Emotioneel intelligente mensen zijn juist een meester in het onderkennen van hun emotionele reacties en gevoelens, en dragen daar op een positieve manier zelf zorg voor. Wanneer ze bijvoorbeeld bang zijn dat iets misschien verkeerd zal gaan geven ze dat gerust aan zichzelf toe. Of als er iets stagneert of frustreert, dan erkennen ze dat en doen er iets mee. Ze staan m.a.w. open voor zichzelf en hun eigen beleving, en nemen daar verantwoordelijkheid voor. Ook houden ze beter contact met waar ze wèl blij, tevreden of dankbaar voor zijn!

3) Ze hoeven niet perfect te zijn van zichzelf 

Emotioneel intelligente mensen blijken een realistische, vrijgevige kijk op het leven te hebben. Ze hebben niet perse de ambitie opgegeven om ergens heel goed in te willen zijn, maar dwingen zichzelf niet om overal de beste in te moeten zijn. Ze gunnen de ander ook zijn plekje aan het firmament. Dit leidt ertoe dat ze gemakkelijker hulp van anderen accepteren, en  anderen gemakkelijker gelijk geven. Ze weten immers dat zij niet de enige zijn die zich inzetten,  en dat 'het goede' niet alleen aan hen te danken is! Ze koesteren m.a.w. zowel zelfvertrouwen als bescheidenheid. Dat maakt hen tot prettige mensen om mee samen te werken.   

4) Ze nemen en genieten van pauzes

Emotioneel intelligente mensen zien het als hun recht en eigen keuze om pauze te nemen (waaronder ook toiletbezoek). En de kosten van die keuze nemen ze voor hun rekening. Zoals het aangaan van de discussie over het ontbreken van pauze. Of het afzien van het (verneukeratieve) imago van 'de diep loyale collega (of big shot) die alles aan kan en niemand ooit in de steek zal laten'. Of het laten schieten van het vooruitzicht op een promotie als gevolg van voornoemd imago. Voor hen wegen dit soort van kosten ruim op tegen de gevolgen van 'alsmaar doorgaan'. Ze zijn bewuster van de waarde van hun gezondheid, ook in relatie tot hun carriere op de lange termijn.  

Hoe zit het bij jou? Begin je moeite te krijgen met ontspannen? Vind je assertief zijn lastig? Ik kan je in een kort, transformatief coachingtraject helpen de angel in dat innerlijke conflict te vinden en je precies dat te leren, wat jij nodig hebt om een gezonde manier van handelen en reageren te ontwikkelen. Daar heb je je hele leven profijt van. Met 20 jaar ervaring in het begeleiden van mensen in conflict en met dreigende burn-out, vooral in de Zorg en Welzijnssector alsook in het Onderwijs, kan ik alleen maar zeggen: investeer in jezelf voor het te laat is (gebruik er desnoods je opleidingsbudget voor). Een burnout is hels, en kost mensen veelal heel wat meer dan alleen hun baan! Vraag je af: is dit het leven dat ik mezelf gun?  

Op jouw groei en welzijn,

AleXandra van Smoorenburg

* Aantekening: maar natuurlijk geeft ook Emotionele Intelligentie je geen 100% garantie dat je geen burnout oploopt. Misschien kun je wel prima met allerlei misverstanden omgaan, maar gebeuren er dingen in je leven gebeuren waardoor je tijdelijk helemaal naar de klote gaat. Als daar dan nog zware werkdruk bij komt kan zomaar het lijntje breken. Het gaat altijd over de combinatie van in- en externe factoren.

Gerelateerde blogs

Blog: Hieraan merk je dat je perfectionisme je in de weg zit, 2019
Blog: Teveel stress beschadigt je hersenen, 2015
Blog: Wat te doen als de werkdruk je te hoog wordt, 2014

Vond je dit artikel de moeite waard? Reageer, like of deel het! 

Pesten is een akelig egospel, dat echt overal voor komt. Ook in zachte sector, de Zorg- en Welzijnssector, waar ik werk. Er zijn goede richtlijnen om het tegen te gaan, maar mensen vinden desondanks altijd weer sneaky wegen om de ander te overheersen.

In deze video ga ik in op de pestkop, en hoe je die onschadelijk maakt. Het verhaal neemt een onverwachte wending, dus hou je vast...

Meer weten over het Vrijplaatstraject dat je afhelpt van de gevolgen van pesten? Kijk dan hier. 

Gerelateerde artikelen

Vlog: Omgaan met gevoelens van leegte, jan 2018

Blog: Hoe om te gaan met onoplosbaar conflict (tips), augustus 2016

Blog: Confrontatieangst en hoe je er in 5 stappen van af komt, februari 2016

Vond je dit artikel de moeite waard? Reageer, like en deel het!