Blog van 'n conflictbevrijder

Weet jij het nog?

In voorgaand blog ontmoetten we Peter, een zachtaardige, hoogsensitieve man, die door zijn autistische buurman tot wanhoop gedreven werd.

Peter is voor de vierde keer in zijn leven in een woning naast die van een overlast veroorzakende psychiatrische patiënt beland. Hij kan de herrie en het leed dat hem dagelijks ter ore komt haast niet meer verdragen. Van de voorgaande situaties heeft hij geleerd dat hij er instanties bij moet roepen, maar ook die stuiten op een muur van weerstand. Buurman doet zijn klachten af als ‘onzin’ en ‘daar moet hij maar aan wennen’, waarna de deur dichtvalt.    

Dieptepunt

Ten einde raad en zonder veel hoop komt Peter in een van mijn workshops terecht, waar een reflectieoefening hem tot zijn grote verbazing op het pad van de uitweg zet. Maar alvorens in te gaan op zijn ontdekking, zal ik aangeven wat je helpt om de cirkel van onmacht te doorbreken.

In het vorige blog gaf ik al aan dat dit proces begint met bewust afscheid nemen van het mechanisme dat jou vastbindt aan het conflict:

Ø        zoals dooremmeren over het probleem, maar niet aanpakken;

Ø        of verstoppertje spelen door het probleem te bagatelliseren en verdringen

Ø        of de wereld te belasten met aanvallende communicatie en/of gedrag.

Wil je serieus je probleem met de ander oplossen dan is de eerste stap: stop met dit gedrag. Want het maakt je probleem alleen maar groter en erger.  

Keer naar binnen

En keer dan om. Richt je naar binnen en verbind je met je waardigheid. Dat is de enige weg die troost biedt in tijden van ontreddering en wanhoop. Ga naar de plek in jezelf voorbij het oordeel over de ander, de situatie en jezelf. Voorbij het oordeel ben je veilig (ook voor jezelf!) en hoef je niks. Daar mag je zacht zijn voor jezelf en kun je weer bijkomen. Daar ligt je innerlijke vrijplaats. Wie ooit een ernstig dieptepunt in zijn leven heeft gekend en daar met succes uit geklommen is, kent die plek vaak wel. Het is er stil. De wereld is er eenvoudig. Je denkt er dingen als: ‘okay, het zij dan maar zo’, of ‘ik leef in ieder geval nog” of ‘laat ik stap voor stap verder gaan’ etc.

Het openstellen voor waar je bent en wie je bent ontspant en helpt je je verantwoordelijkheid te hernemen.

Als het stil wordt van binnen groeit je persoonlijke kracht vanzelf.

Emoties in de weg

‘Stil van binnen?!’ hoor ik je denken, ‘Ontspannen?! Echt niet! Het raast maar door in m’n kop!’

I know. Dat komt omdat je niet wilt voelen wat je voelt. Je wilt die woede, die angst, dat verdriet niet. Het is zo druk in je hoofd, omdat je de zaak rationeel onder controle wilt krijgen.

Dit is het beeld: in de diepte de stilte, je rust; daaroverheen liggen je waarden en gevoelens gedrapeerd, en daarop - in een steeds slordiger hoop - je beschermende emoties en gedachten. Daar moet je doorheen om bij de stilte te komen.

Hoe?

Door jezelf toe te staan de pijn te voelen.  

Dus stamp dat bospad af, sla tegen een boksbal, kruip met een verdrietkussen in je bed, verzin kortom een niet beschadigende manier om met je woeste en/of verdrietige ‘ik’ te zijn en je zult zien: daarna wordt het rustiger van binnen.

En dan?

Inderdaad. Daarmee is het probleem nog niet opgelost.

Dan is het tijd voor reflectie. Reflectie op jezelf, de ander en de situatie.

Nu de zware kant jouw onverdeelde, serieuze aandacht heeft gehad en jij minder geladen bent, gaat dat een stuk beter! Nu kun je gemakkelijker je eigen behoeften, maar ook die van de ander zien. Nu zie je waar je grenzen moet stellen of juist verleggen, wat de (on)mogelijkheden en de kansen zijn, welke betekenis deze situatie voor jouw leven kan hebben.  

Pas daarna wordt het overgaan tot een gesprek, of constructieve actie gemakkelijker.  

De kracht van zingeving

Hoe iets afschuwelijks ooit een positieve betekenis voor je krijgen?

Door wat deze situatie je op een gegeven moment doet inzien of begrijpen. En door waar het je toe aanzet.  

Maar soms zijn mensen heel lang niet toe aan zingeving. Ze willen gewoonweg niet dat het betekenis krijgt. Ze willen vasthouden aan hun woede en verdriet, uit een intiem soort van eerbetoon aan hun normen of waarden. Bang dat ze zichzelf kwijt raken als ze hun boosheid laten varen. En dat is okay. Ieders goed recht. Al zal hopelijk ook voor hen ooit de dag komen dat ze zichzelf weer meer levensruimte gunnen.

Waar het eigenlijk op neer komt is: hoe eerder je de pijn verwerkt, hoe sneller je de unieke boodschap voor jou eruit oppakt, hoe eerder de onmacht omslaat in kracht.

Een uniek proces

Zingeving is naar mijn idee niet iets wat van buiten aangedragen kan worden. Zingeving is voor de meesten een uiterst persoonlijk proces, althans hier in het Westen. ‘De zin’ wordt alleen als zodanig ervaren, als deze inhoudelijk volledig aansluit op de geest en zielsverlangens van de betrokkene zelf. Zo vertelde van de week iemand mij hoe de dood van haar moeder, waar ze dol op was geweest en veel verdriet over had gehad, haar had geholpen zich te bevrijden uit een andere klemmende situatie. Voor iemand anders had dit misschien nooit zo gewerkt. In haar systeem echter, werd iets kloppend gemaakt, waardoor zij weer verder kon en rust vond bij het gemis van haar moeder.

Peter

Wil je nog lezen hoe het met Peter afliep?

In de reflectieoefening ontdekte Peter dat zijn autistische buurman en hij naar precies hetzelfde snakten, namelijk veiligheid en rust. Hiermee vond hij een positieve ingang, iets dat voor hun beiden interessant was om naar te streven. Maar alvorens de stoute schoenen aan te trekken en een gesprek aan te knopen van man tot man (zonder instantie) werkte Peter eerst - op zijn manier - aan zijn irritatie over de geluidsoverlast. In plaats van te mediteren om 6 uur in de ochtend, wanneer het stil was, begon hij ’s avonds te mediteren, gewoon wanneer het hem goed uitkwam. Bij herrie richtte hij zijn aandacht echter niet langer op de adem, maar juist op het geluid. Hierdoor oefende hij zich erin het geluid los te koppelen van zijn oordeel erover, wat hem op andere overlastmomenten ook verlichting bood.

Hierdoor nam zijn irritatie af en ging hij beter slapen, wat zijn functioneren en humeur al gauw ten goede kwam.

Daarnaast begon hij na te denken over de magnetische aantrekkingskracht die hij leek te hebben op psychiatrische patiënten. Dit vier keer op een rij mee te maken voelde opeens niet meer als een toevalligheid. Plotseling werd Peter duidelijk dat zijn werkelijke opdracht niet lag in ‘het tacklen van de buurman’, maar in het creëren van veiligheid. Met name zijn eigen veiligheid! Bijvoorbeeld door zijn grenzen serieus te gaan nemen. Nu vielen opeens meer puzzelstukjes op hun plek. Zijn onvermogen om dit te doen was feitelijk zijn hele leven al een waar struikelblok. Stel je maar voor: een hoogsensitief persoon die zijn grenzen niet kan bewaken: een beter recept voor het aantrekken van negatieve energie is er niet! Met als gevolg dat hij de voordelen van zijn hoogsensitiviteit tot nog toe niet had kunnen benutten. Waar hij eerder als gevoelsmens nooit met mensen had willen werken, zag hij nu ontwikkelingskansen die hij eerder nooit overwogen had.

De situatie, die eerder een struikelblok was, werd met andere woorden een voertuig voor Peter.

Begeleiding

Een worsteling van jaren die in een paar weken tijd omgezet wordt in een werkbare situatie: hoe bijzonder is dat?

Ik wilde een dergelijk voorbeeld een keer voor je uitschrijven, om je te bemoedigen. Want mocht jij ergens vreselijk tegenaan lopen, geef dan de moed nooit op. Zorg goed voor je pijn en reflecteer, zoek naar verbanden, wijsheid, laat je desnoods begeleiden: op een dag komt er helderheid.

En schroom niet je vragen te stellen hier beneden, of anderszins mijn hulp in te roepen. De Vrijplaats® faciliteert dit zingevingproces, maar dat hoef ik je niet meer te vertellen.

Ik wens je geluk.  

© Alexandra van Smoorenburg

De belangrijkste blogs via je email ontvangen?

Abonneer je op het E-zine Ontstressen in Zorg en Welzijn

Gerelateerde blogs

Hoe je gierende onmacht te bezweren bij conflict dl 1