Blog van 'n conflictbevrijder

Vorige week sprak ik een familielid over haar bazin. Nogal een kreng, om het zo maar eens te zeggen. Die bazin dan hè! :) In grote stappen thuis: de hele dag stemmingswisselingen, en wie niet naar haar pijpen danst, krijgt geen contractverlenging. Met dagelijks 10 open sollicitaties op de mat meent haar bazin zich haar divagedrag te kunnen permitteren.

Mijn famililid, ik zal haar hier Ulrike noemen, die van het loyale type is, zit inmiddels met burn-out klachten thuis. En dat, terwijl ze haar werk graag doet.

‘Hoe kan dat nou?, vraag ik, ‘Was het zo lastig om je grens te stellen? Je bent niet echt een zacht eitje, toch?’ Ulrike verzucht dat het sluipenderwijs is gegaan. Aanvankelijk was haar bazin leuk tegen haar, maar dit veranderde langzaam. Als ze liet merken het ergens niet helemaal mee eens te zijn, werden er kleinerende opmerkingen geplaatst, of werd ze gestraft met ongunstige inroostering of rotklusjes. Dus dit had ze wel gauw uit haar hoofd gelaten. Maar het was van kwaad tot erger gegaan. Op een gegeven moment was een pen die scheef lag genoeg om haar bazin te ontstemmen. ‘Weet je wat het punt is', zegt Ulrike, 'ik kan niet tegen zulke mensen op. Ik geef best aan als ik iets niet prettig vind, maar ik kan gewoon geen nee zeggen. Ik krijg het niet over mijn lippen. En daar wordt misbruik van gemaakt.’

Voor mij een bekende uitspraak. Nee zeggen is voor veel mensen moeilijk. Sterker nog: wie heeft er geen last van? Een collega of goede bekende vraagt je iets, en voor je het weet heb je ‘ja natuurlijk’ gezegd. Zelfs bij een onbekende op straat (‘Mag ik u iets vragen?’) kan het nog lastig zijn. De vraag die je je zou kunnen stellen is: hoe komt dat toch?

Het heeft te maken met aangeleerd (denk)gedrag. Als je niet eens op de gedachte komt om te weigeren, laat staan hardop ‘nee’ durft te zeggen, dan is dat het gevolg van een diep verankerd denkpatroon. Zo diep, dat je soms niet eens meer bewust bent, dat je het überhaupt denkt.    

Pas als je weet wat jouw denkpatroon is, kun je het doorbreken en jezelf een ander denkpatroon aanleren. Daartoe hieronder een oefening.

Bedenk eens wie of wat jou er onlangs van heeft weerhouden om nee te zeggen.

Misschien toen een bepaalde collega of leidinggevende iets van je vroeg of wilde, misschien toen een vriendin je vroeg ergens mee naar toe te gaan, misschien toen je van iemand iets kreeg, of toen iemand iets van je wilde lenen. Ga na in welke concrete situatie jij geen nee durfde te zeggen.
Als je weet wie of wat het is, maak een van de volgende zinnen af:

Want als ik nee zeg, dan…. Of:

Nee zeggen kan niet, want ….

Schrijf op wat er spontaan in je op komt, ook als dit nogal onredelijk blijkt te zijn.

Gewoonlijk volgen hier onderstaande zinnetjes op, zoals: 

‘Want als ik nee zeg, dan raak ik mijn baan kwijt!

Of, '.., dan kwets ik haar!

Of ‘.., dan krijg ik straf!’

Of ‘.., dan word ik genegeerd!’

Of ‘.., dan wordt hij/zij boos!’’

En ‘Nee zeggen kan niet, want daar moet ik goede redenen voor hebben!’

Of ‘.., want ik mag niet van mening veranderen!,

Of ‘.., want ik vind het zelf ook heel vervelend als iemand op zo’n moment nee zegt!’

Herkenbaar?

Bedenk nu zelf eens hoe je de gedachte die jou belemmert zou kunnen omzetten in een helpende gedachte.

De kunst is een formulering te vinden die voor jou werkt. Brainstorm zo lang door, tot je iets gevonden hebt waar je je helemaal in kunt vinden. Hieronder toch een paar jvoorbeelden ter inspiratie.

Vervang ‘Door ‘nee’ te zeggen kwets ik haar.‘ bijvoorbeeld door:  ‘Door ‘nee’ te zeggen, zorg ik dat ik gezond blijf en mijn werk kan blijven doen.’

'Straks raak ik mijn baan kwijt.' > 'Wat bij me hoort, kan ik niet kwijtraken.' Of 'Banen zijn vervangbaar, mijn leven niet!'

‘Straks wordt ze boos.’ > ‘Boos zijn mag!’

‘Ik moet goede redenen hebben.’ > ‘Ik hoef geen uitleg te geven’.

‘Ik mag niet van mening veranderen.’ > ‘Voortschrijdend inzicht is de normaalste zaak van de wereld.’

Et cetera. Daarna is het zaak, om de helpende overtuiging te verankeren. Dit doe je door je die gedachte vaak te herhalen en erover te praten, zodat ie steeds meer 'van jou' wordt. 

Succes!

© Alexandra van Smoorenburg

NB Als jij een mooie omdraaiing hebt gevonden, deel hem dan hieronder. Vind ik leuk om te lezen!

Gerelateerde blogs

Verbindend feedback geven met het Vrijplaats® Feedback Tool, december 2013

Meer invloed door vragen stellen, december 2013

 Vond je dit een interessant blog? Je doet me een groot plezier door het te delen in jouw sociale netwerk!