Blog van 'n conflictbevrijder

 Je bent boos. Je voelt je gepasseerd, voor schut gezet, genegeerd, of zoiets. Hoe dan ook: echt kwaad. Maar! Hoe lekker het ook is om de ander 's ff EXACT te vertellen wat je vindt, voelt en bedoelt, je bent inmiddels wijzer. Want het pakt meestal niet zo lekker uit. Je zegt dingen die je later weer goed moet maken of uit moet leggen. Als je die kans nog krijgt tenminste. 

Dus. Laat die emoties ff betijen, zodat je de zaken weer in perspectief kunt zien. Kun je ze daarna bespreken met je bestie (of met mij) en een strategietje bedenken.

Alleen: hoe overleef je die tussentijd? Hoe doorsta je die spanning in je lijf en hoofd?

Met je ademhaling! 

Check deze 3 'real time' ademtechnieken om je stressreactie te doorbreken

1) 'The physiological sigh'
Superhandig deze. Je partner zegt of doet iets stoms: adem 2 keer achter elkaar diep in (een keer zo diep als je kan en dan gelijk nog een korte erachter aan) en dan zo lang mogelijk uit. Herhaal 2 of 3 keer en je hebt de stressreactie al doorbroken! Echt nooit meer vergeten deze. Uitgebreid wetenschappelijk onderzocht en supereffectief gebleken. Honden doen het ook. 

2) Ademhaling vertragen met Fffff....
Langer uitademen dan in. Dat is feitelijk het hele eieren eten. Dit brengt je hartslag en bloeddruk omlaag en ontspant je zenuwstelsel. Dus. Adem helemaal uit op de letter F - fffffffff-  wacht tot de ademhaling vanzelf weer komt; adem niet te diep in en dan weer heel rustig ffffff... Paar minuten is genoeg.

3) Vierkantjes ademen
Hoe zegt u, vierkantjes? Yep. Vier tellen in (streep omhoog) – vier tellen vast (streep horizontaal) – vier tellen uit (streep omlaag) – vier tellen vast (streep horizontaal terug). Zelf vind ik 'm minder, maar anderen zweren erbij. 

NB 1 Ben je sowieso een stresskip, doe de tweede oefening 2 x per dag 5 minuten (alarmpje zetten!) en je hebt er de hele dag plezier van. 

NB 2 Het handige van die focus op je ademhaling is ook dat je wat afstand neemt van het gedoe. Mooi meegenomen dus! 

NB 3 Check wel bij jezelf of je kunt volstaan met stoom afblazen! Misschien is het een goed idee om op een later, rustiger moment op de gebeurtenis terug te komen en alsnog je punt te maken. Gooi niet het kind (jouw belangrijke inzicht, waarde, behoefte, belang) met het badwater weg!

aleXandra

Heb jij mijn handige E-book 'Nee zeggen voor Empaths' al? Download het hier. 

Ben jij wel eens jaloers? Op de schoonheid, de goede eigenschappen, het geluk, het succes, of de rijkdom van anderen bijvoorbeeld? Da’s niet fijn hè? Je verzuurt en verbittert erdoor en kunt er zelfs ziek van worden. Net als van alle andere negatieve emoties trouwens. Maar wat mij opviel in mijn werk als conflictcoach was dat jaloezie veel meer ondergronds blijft dan die andere negatieve emoties. Mensen komen er niet zo snel mee uit zichzelf. En wat ook opvallend is – en tricky! - is dat wie er zelf weinig last van heeft, vaak grote moeite heeft jaloezie te herkennen. Terwijl het de bron is van heel veel conflict.

Jaloezie op de werkvloer bron van PSA

Ook op de werkvloer is jaloezie alom aanwezig. Wanneer men de ander een bepaalde promotie of kans niet gunt bijvoorbeeld, omdat men zichzelf de betere partij had gevonden en vindt niet dezelfde kansen te hebben gehad. Ook kan er kift zijn rondom schaarse middelen, succesvolle werkrelaties, of prestigieuze taken, opdrachten of afspraken. Jaloeziepatronen op de werkvloer herken je bijvoorbeeld aan sterke competitiedrang, kift, geroddel, sabotage, pestgedrag, conflictvermijding, leedvermaak, vergelijken, devaluerende en neerbuigende opmerkingen, kritiek opsparen tot een openbaar moment, ogen uitsteken (opscheppen over eigen prestaties), niet feliciteren met een behaald succes, en de lijst is vast nog langer. Het is dan ook een belangrijke oorzaak van psychosociale arbeidsbelasting (PSA).

Weg met dat taboe op jaloezie

Jaloezie is vervelend voor de ander, maar minstens zo vervelend voor de persoon die er last van heeft. Mijn stellige indruk is dat er op jaloezie veel meer schaamte en schuldgevoel (oordeel) zit dan op andere negatieve emoties. Angst, verdriet, boosheid, frustratie worden veel gemakkelijker bespreekbaar gemaakt, zelfs in de veilige setting van coaching en begeleiding. En dat is jammer, want jaloezie is een normale menselijke emotie, die naar mijn idee vooral schadelijke gevolgen heeft omdat men het voor zichzelf niet wil weten! En dat is wel nodig, want wat je niet erkent en bekent, bestuurt jou, en kun je niet verheffen en loslaten.

Emoties hebben een functie

Ik zou dan ook willen zeggen: kom op mensen, laten we dat oudchristelijke taboe er maar eens van afhalen met z’n allen, want dat veroorzaakt mijns inziens meer ellende dan de emotie zelf. Erken nou maar gewoon waar je last van hebt, want daarmee kom je verder. Emoties hebben namelijk een functie. Ze willen je ergens op attendéren, niet meer en niet minder, en zijn geenszins bedoeld om in te blijven hangen. Door ze uit te leven in plaats van er naar te luisteren, mis je de boodschap die jouw systeem aan je afgeeft. En die wil je horen, toch?

Uit de schaduw in het licht

Elke negatieve emotie heeft een schaduw- en een lichtkant. Maar om bij de lichtkant te komen, moet je wel eerst je eigen schaduw willen zien. Jaloers zijn betekent dat je als dood bent om iets of iemand te verliezen (angst), of dat je op een dwangmatige manier wil hebben wat de ander heeft (begeerte). Jaloezie gaat dus altijd over dwangmatig willen krijgen, hebben, of vasthouden. Wat kan uitmonden in afgunst. Afgunst maakt dat je geen mogelijkheid laat liggen om de ander zijn bezit te ontnemen, zelfs als je hierdoor zèlf schade lijdt. Waarmee je in de sfeer van dwang en geweld begint te komen. Van beschadigen en jezelf vergiftigen. Wat natuurlijk volkomen ridicuul is, maar het gebeurt. Door gebrek aan helderheid in het koppie. Sad enough.

Uplift je jaloezie

Wat ik hier vooral wil zeggen is dat jaloezie op zich geen zonde is, zoals in het Christendom wordt beweerd, maar dit wel kan worden als je haar niet erkent voor wat ze is: een normale menselijke emotie, die jou ergens attent op wil maken en richting wil geven. Transformatieve lifecoaching laat je behalve uit die bron van angst en begeerte óók uit de bron van liefde en wijsheid in jouw systeem tappen, en laat je ervaren hoe dát voelt. Daarna zie je pas dat je een keuze hebt en de jaloezie ook als startkabel kunt gebruiken. Teneinde te bereiken wat er door jou geleefd wil worden. Want denk erom: mensen kiezen niet voor jaloezie en afgunst; ze zijn erdoor bezeten. 

© aleXandra van Smoorenburg

Gerelateerde artikelen

1 op de 7 Nederlandse werknemers ontwikkelde volgens TNO in 2018 een burn-out. Te gek voor woorden. Maar 6 van de 7 dus niet. En die hebben het echt niet minder druk! Wat kunnen we van hen leren? De Amerikaanse onderzoekers Wiens & McKee deden er recentelijk uitgebreid onderzoek naar.

Lang verhaal kort: hoe beter je met je eigen en andermans emoties omgaat, hoe minder kans op burn-out. Emotionele Intelligentie blijkt de doorslaggevende factor te zijn die opbranden voorkomt. Ook een ander, Maleisisch onderzoek onder hr-functionarissen met burnout wijst in die richting, al legden de onderzoekers hier de oorzaak meer extern, bij zware sociale druk. Toch kwamen ook zij tot hetzelfde advies aan werkgevers: school je werknemers in emotionele intelligentie.* 

Okay, hoe beschermt Emotionele Intelligentie tegen burn-out? Wat doen mensen die zeggen het ook erg, of zelfs afschuwelijk druk te hebben, maar daar niet burn-out van raken? Hier wat inzichten vrij vertaald naar Wiens en McKee: 

1) Ze doen niet zo druk
Mensen die beter met druk om kunnen gaan, maken meer tijd voor zichzelf, alsook voor de ander. Ze laten bijvoorbeeld gerust een goed gesprek uitlopen, ook al betekent dit dat ze een andere afspraak moeten skippen. Of lopen eerder weg uit een vergadering omdaat ze iets anders belangrijker achten. Ze gaan met andere woorden niet almaar door, maar maken bewuste keuzes voor wat ze wel en niet doen. Ze nemen bijvoorbeeld ook tijd om hun agenda te evalueren, waardoor ze simpelweg beter prioriteren en kwalitatief betere keuzes maken, effectiever werken en meer ontspannen leven. 

2) Ze maken zich niet zo druk (maar let op!)
Zich niet druk maken houdt niet in dat ze alles wel best vinden en onverschillig staan tegenover beleving. Emotioneel intelligente mensen zijn juist een meester in het onderkennen van hun emotionele reacties en gevoelens, en dragen daar op een positieve manier zelf zorg voor. Wanneer ze bijvoorbeeld bang zijn dat iets misschien verkeerd zal gaan geven ze dat gerust aan zichzelf toe. Of als er iets stagneert of frustreert, dan erkennen ze dat en doen er iets mee. Ze staan m.a.w. open voor zichzelf en hun eigen beleving, en nemen daar verantwoordelijkheid voor. Ook houden ze beter contact met waar ze wèl blij, tevreden of dankbaar voor zijn!

3) Ze hoeven niet perfect te zijn van zichzelf 

Emotioneel intelligente mensen blijken een realistische, vrijgevige kijk op het leven te hebben. Ze hebben niet perse de ambitie opgegeven om ergens heel goed in te willen zijn, maar dwingen zichzelf niet om overal de beste in te moeten zijn. Ze gunnen de ander ook zijn plekje aan het firmament. Dit leidt ertoe dat ze gemakkelijker hulp van anderen accepteren, en  anderen gemakkelijker gelijk geven. Ze weten immers dat zij niet de enige zijn die zich inzetten,  en dat 'het goede' niet alleen aan hen te danken is! Ze koesteren m.a.w. zowel zelfvertrouwen als bescheidenheid. Dat maakt hen tot prettige mensen om mee samen te werken.   

4) Ze nemen en genieten van pauzes

Emotioneel intelligente mensen zien het als hun recht en eigen keuze om pauze te nemen (waaronder ook toiletbezoek). En de kosten van die keuze nemen ze voor hun rekening. Zoals het aangaan van de discussie over het ontbreken van pauze. Of het afzien van het (verneukeratieve) imago van 'de diep loyale collega (of big shot) die alles aan kan en niemand ooit in de steek zal laten'. Of het laten schieten van het vooruitzicht op een promotie als gevolg van voornoemd imago. Voor hen wegen dit soort van kosten ruim op tegen de gevolgen van 'alsmaar doorgaan'. Ze zijn bewuster van de waarde van hun gezondheid, ook in relatie tot hun carriere op de lange termijn.  

Hoe zit het bij jou? Begin je moeite te krijgen met ontspannen? Vind je assertief zijn lastig? Ik kan je in een kort, transformatief coachingtraject helpen de angel in dat innerlijke conflict te vinden en je precies dat te leren, wat jij nodig hebt om een gezonde manier van handelen en reageren te ontwikkelen. Daar heb je je hele leven profijt van. Met 20 jaar ervaring in het begeleiden van mensen in conflict en met dreigende burn-out, vooral in de Zorg en Welzijnssector alsook in het Onderwijs, kan ik alleen maar zeggen: investeer in jezelf voor het te laat is (gebruik er desnoods je opleidingsbudget voor). Een burnout is hels, en kost mensen veelal heel wat meer dan alleen hun baan! Vraag je af: is dit het leven dat ik mezelf gun?  

Op jouw groei en welzijn,

AleXandra van Smoorenburg

* Aantekening: maar natuurlijk geeft ook Emotionele Intelligentie je geen 100% garantie dat je geen burnout oploopt. Misschien kun je wel prima met allerlei misverstanden omgaan, maar gebeuren er dingen in je leven gebeuren waardoor je tijdelijk helemaal naar de klote gaat. Als daar dan nog zware werkdruk bij komt kan zomaar het lijntje breken. Het gaat altijd over de combinatie van in- en externe factoren.

Gerelateerde blogs

Blog: Hieraan merk je dat je perfectionisme je in de weg zit, 2019
Blog: Teveel stress beschadigt je hersenen, 2015
Blog: Wat te doen als de werkdruk je te hoog wordt, 2014

Vond je dit artikel de moeite waard? Reageer, like of deel het! 

Ik ben dus begonnen met vloggen :) Hartstikke spannend! Bijgaand vlog is de eerste in een serie over werkdruk en werkstress. En hoe daar aan voorbij te komen. Zoals we allemaal weten heeft psychosociale arbeidsbelasting zich ontwikkeld tot een dijk van een probleem in de zorg en welzijnsector. Zelf begon ik hier al over te publiceren in 2006 (zie hier). Als een van de eersten. Daar ben ik best trots op. Het probleem is bepaald niet kleiner geworden intussentijd. Helaas. 

Het eerste vlog gaat over gevoelens van leegte. In de video benoem ik 3 patronen die deze gevoelens genereren en wat je er tegen kunt doen. Ook bespreek ik de waarde van leegtegevoel. Het is echter niet de bedoeling (voor zover er bedoelingen zijn) om lang in zo'n lege fase te blijven. Daar word je niet echt gelukkig van. 

Goed om te weten: de video duurt een kwartier. Ik hoor graag wat je ervan vindt. Hopelijk inspireert het je, en zo niet, dan hoor ik heel graag hoe het beter kan!

Groet! Alexandra

Gerelateerde blogs
Blog: Ontmoet je schaduw, oktober 2015

Blog: ‘Kies jij maar.’ Over beschadigd verlangen, februari 2015

Blog: Hoe krijg ik helder wat ik wil?, november 2014

Vond je dit artikel de moeite waard? Reageer, like en deel het!  

Jasmina werkt als Ouderenverpleegkundige in een Amsterdams woon-zorgcentrum. Ze is o.a. de spil tussen cliënten, verzorgenden, huisartsen en ander zorg- en hulpverleners. Leuk werk, maar er gaat nogal eens iets mis. Aangezien het om kwetsbare mensen gaat is dit altijd enorm vervelend, en dit drukt zwaar op haar. Jasmina heeft de neiging de problemen op haar kap te nemen, maar dit begint te wringen. Ze vraagt zich af welke conflicten met collega’s ze nou wel, en welke ze niet aan moet gaan.  

Jasmina uit zich vrij kritisch over de organisatie waarvoor ze werkt. Ze ervaart de medische zorg als 'mager' en vindt dat de oudjes over het algemeen te weinig aandacht krijgen. Behalve dat dit hen ongelukkig maakt, heeft het volgens haar ook medische gevolgen. Sommigen cliënten worden angstig of agressief, en daar moeten dan weer pillen tegenaan. Haar collega’s aanspreken op zaken die blijven liggen voelt vaak ingewikkeld, aangezien de meesten keihard aan het werk zijn. Van binnen ervaart Jasmina bijna dagelijks strijd tussen haar loyaliteitsgevoelens en haar verantwoordelijkheid als kwaliteitsmedewerker. Vermoeiend!

Jasmina is ook bezorgd over haar eigen gezondheid. Ze voelt zich onrustig en moe. Als ze vrij is komt er weinig meer uit haar handen. De last weegt zwaar: ze moet zichzelf voortslepen. Richting de organisatie ervaart ze een tegenstelling in wat het management zegt belangrijk te vinden, en de daadwerkelijke keuzes die er gemaakt worden. Dit houdt haar ’s nachts wakker. Ze houdt van haar werk, maar acht de condities onvoldoende om het werk goed te kunnen doen. Stoppen met werken is voor haar geen optie; dit zou ze ervaren als falen…

Het klinkt zwaar, maar Jasmina lijdt. Zoals vele andere professionals in de zorg met haar. Een standaard oplossing voor dit probleem is er niet. Velen laten de druk maar gewoon oplopen totdat het escaleert en ze de Ziektewet indraaien. Anderen gaan jobhoppen; de kans op een andere werkplek is momenteel immers vrij redelijk voor een aantal functies. Alleen, zal men elders niet dezelfde omstandigheden aantreffen? Jasmina ziet in beide opties geen heil; ze wil een oplossing. Ze wil onderzoeken of er voor haar nog mogelijkheden zijn om beter met de situatie om te gaan.

De Jasmina’s in deze wereld zijn goud waard. Door structurele gebreken bespreekbaar te maken helpen ze zowel de klant als de organisatie vooruit. Maar haar vraag welke conflicten wel en welke niet aan te gaan is daarbij wel een hele terechte. Je kunt niet overal bovenop zitten. Conflicten waarvan je na een uur al weer de betrekkelijkheid inziet kun je beter loslaten. Zolang er geen sprake is van manipulatie en kwade opzet kunnen de meesten van ons een kleine woordenwisseling als gevolg van acute stress of verstoring van het werk(proces) prima aan. Voor dat soort zaken moet je vooral leren vlot en genereus sorry te zeggen.

Dus voor ieders gemoedsrust: voorkom kleingeestigheid en oefen jezelf in het snel loslaten van onschuldige stressreacties van jezelf en de ander. Je bouwt aan je eigen emotionele stabiliteit door je geest gericht te houden op de diepere waarde(n) die het werk voor jou heeft, denk aan:
- je financiële onafhankelijkheid
- de mogelijkheid die je werk biedt iets voor anderen te betekenen
- door jouw bijdrage een verschil te maken in de wereld
- het uiten van je creativiteit
- je levenswerk te kunnen delen met anderen
- dat het een werkomgeving biedt die bij je past
- de ruimte die het je geeft voor persoonlijke groei
- de mogelijkheid die het biedt tot spirituele ontwikkeling

Maar wanneer verworden deze argumenten tot uitvluchten om het conflict niet aan gaan, en kun je maar beter wel in actie komen?
- als je een bepaald conflict - groot dan wel klein! - simpelweg niet los kunt laten. Onder een klein conflict kan een diepe wond liggen, die aandacht behoeft, dus geef jezelf wat ruimte om die wond te helen.
- als je vaak behoefte voelt er met anderen over te praten, er over piekert en er misschien zelfs van wakker ligt
- als het probleem/conflict zich blijft herhalen en daardoor onoplosbaar lijkt (het speelt zo lang, daar is toch niks aan te doen is geen goed argument)
- als je jezelf op fouten begint te betrappen
- als je gezondheid er onder lijdt (vermoeidheid en/of spanningsklachten in nek, rug, schouders, buik, hart, zenuwen)
Kom je er zelf niet uit, stap dan naar je leidinggevende, P&O, of de bedrijfsarts. Durf te vragen om een vertrouwenspersoon (voor hulp bij indienen van klacht) en/of voor een (conflict)coach (voor jezelf, om met de situatie te dealen), want je werkgever is verplicht je actief te ondersteunen bij het voorkomen en verminderen van conflict, werkdruk en werkstress (wetgeving psychosociale arbeidsbelasting).

Wees er tenslotte ook alert op dat je niet over anderen heen walst als die een probleem met jou hebben! Beschouw feedback op je functioneren als een kado, ook al is de ander nog zo kritisch. Hiervoor open staan geeft je een geweldige gelegenheid om te groeien. De tijd en openheid die je hierin stopt betaalt zich altijd dubbel en dwars terug!

Nog even terug naar Jasmina. Zij heeft ervoor gekozen het gesprek aan te gaan met haar management. Naar aanleiding daarvan zijn er multidisciplinaire werksessies georganiseerd rondom bepaalde organisatiethema's. Daarnaast is Jasmina tijdelijk minder gaan werken om haar lichaam het herstel te gunnen dat het nodig had. Ze kijkt met grote tevredenheid terug op haar ingeving om korte metten te gaan maken met haar onvrede!

© Alexandra van Smoorenburg

Gerelateerde blogs

Blog: Hoe maak je van een conflict een kans?

Blog: De eerste stap bij conflict op het werk

Blog: Meebewegen, of grenzen stellen? 

Vond je dit artikel de moeite waard? Reageer, like of deel het!  

Decembermaand feestmaand? Niet voor Karien. Ze vindt het maar een rottijd. ‘Ik trek me dan terug’, zegt ze: ‘Als een hond die stil in zijn mandje ligt te wachten tot het over is.’ 

‘Wat doet er zoveel pijn?’ vraag ik.
Ze haalt haar schouders op en fluistert bijna: ‘Alles eigenlijk….

Dat ik nog steeds alleen ben. Dat ik nog steeds geen promotie heb gemaakt op mijn werk. Dat ik niet kan terugvallen op mijn familie. Dat vrienden me zielig vinden en me daarom uitnodigen …

Ik haat het gewoon, die vreselijke liedjes en zogenaamd gezellige kerstsfeer. Ik ga me er super alleen en mislukt door voelen. Meestal begin ik al twee weken voor de kerst met series kijken, dat helpt,’ zegt ze. 

‘Heus?’, vraag ik.

‘Ach’, schokschoudert ze.

Karien is een zachtaardige vrouw van 34 jaar, die echter boordevol verwijt zit. Ze uit zich moeizaam. Uiterlijk toont ze zich meegaand, maar van binnen zijn er veel kritische en boze stemmen. Ze heeft een allesdoordringend gevoel er eigenlijk niet bij te horen en altijd maar naast de pot te piesen. Ik krijg de indruk dat ze bepaalde verwijten koestert, wat ik besluit met haar te delen. In het gesprek dat daarop volgt komt ze erachter dat ze dit doet omdat het haar houvast geeft. De verwijten en de boosheid maken dat ze haar verdriet minder voelt. Het laatste wat ze wil is afglijden in een totale depressie.
‘Okay’, zeg ik, ‘dat snap ik, heel legitiem, maar heb je in de gaten wat deze strategie je kost?’

‘Nou?’ vraagt ze.
‘Laten we het onderzoeken', zeg ik.

Lang verhaal kort: Karien deed een Conflicttransformatietraject en ging met de ‘verwijtencyclus’ in haar hoofd aan de slag. Haar grootste blokkade bleek uiteindelijk niet de angst voor depressie, maar de angst om haar zelfrespect te verliezen als ze ontrouw zou zijn aan haar normen. Dit weerhield haar ervan haar verwijten los te willen laten. Ze ontdekte echter dat er, voorbij haar normbesef, een waarde lag die ze nog belangrijker bleek te vinden: haar eigen innerlijke vrede. Door zich aan dit inzicht over te geven ging Karien eindelijk aan de slag met het oplossen van een aantal conflicten in haar leven. Blij verrast was ik dan ook toen ik afgelopen week een vrolijk kaartje van haar ontving, met daarop haar plannen voor de aankomende kerstweek!

Tot zover Karien, nu naar jou. Kijk ook jij bepaald niet uit naar de kerstdagen omdat je bepaalde mensen dan niet uit de weg kunt gaan? Ben je bang voor je eigen of andermans scherpe tong, vooral nadat er wat drank is geschonken? Misschien is het dan een goed idee om je een beetje voor te bereiden. Hierbij een paar tips om voorbij het verwijt te komen:

Stap 1 : Krijg je verwijt helder
Praat vantevoren met iemand over je verwijt en probeer de kern ervan te pakken te krijgen. Als je het in één kort zinnetje kunt samenvatten, los van emotionele superlatieven en de 'literaire inkleding', kun je door naar de tweede stap.

Stap 2: Zelfreflectie
a) Heb je ditzelfde verwijt vaker?
Zo ja, maak een lijstje van vroegere 'slachtoffers' van ditzelfde verwijt.
b) Is dit (verwijt) iets wat je jezelf ook wel eens verwijt? Of iets wat je zelf ook kent, maar jezelf ten strengste verbiedt?   

Stap 3: Spoor de achterliggende vraag en behoefte op
a) Achter elk verwijt zit een vraag. Wat heb je nodig van de ander?
b) Formuleer wat je graag zou willen
 

Stap 4: Bedenk wat jouw aandeel is

Vraag je af in hoeverre jij onbereikbaar, vaag, of agressief bent in je communicatie met de ander. En wat jij zou kunnen of willen doen om de ander tegemoet te komen.   

Stap 5: Ga het gesprek aan op een moment dat zich daarvoor leent (wacht liever niet tot het kerstdiner) Vertel de ander wat je dwarszit en hoe je het graag anders zou willen. En vraag ook hoe de ander erin staat. Een goed gesprek is altijd tweerichtingsverkeer! 

Zalig kerstfeest!

© Alexandra van Smoorenburg

Gerelateerde blogs

Mijn collega's vergeven? Ammehoela!, oktober 2014 

Over weerstand en acceptatie, september 2014

Hoe word je gelukkig?, september 2013

Wrrraak!, juni 2013

Geef wat positieve energie terug met een reactie, like of tweet!