Blog van 'n conflictbevrijder
Boos zijn moet kunnen.
Of toch niet?
Tuurlijk wel. Het is een normale menselijke drift.
We schieten er allemaal vanzelf in als we ons gedwarsboomd voelen in ons plannetje of doel.
Of als er gevaar of verliest dreigt. Je kunt dat niet voorkomen.
Zonder boosheid zouden we ons niet bewust zijn van onze grens.
Boosheid helpt ons die grens ook te stellen.
Het is een levensreddende energie.
Dus nee, er is helemaal niks mis met woede.
Maar ja.
De ander kan er wel erg van schrikken tuurlijk…
En er heel erg ongemakkelijk en misschien zelfs angstig van worden.
Dus laten we er ook niet te licht over doen....
Omgaan met je eigen woede heb je zelf in de hand, maar hoe ga je om met andermans woede?
Wanneer is het beter begrip te tonen, en wanneer kap je liever af?
Ken het onderscheid tussen vormen van agressie
Een beetje kennis over de vormen van agressie kan daarbij geen kwaad.
Wees je ervan bewust dat er 4 vormen van agressie zijn:
- frustratieagressie
- witteboordenagressie
- instrumentele agressie
- willekeurige agressie
Alleen bij frustratieagressie is het wenselijk om deze met begrip tegemoet te treden; bij de andere vormen is het belangrijk deze zo snel mogelijk strikt en duidelijk te begrenzen. Lees hieronder hoe.
Hoe het zit met frustratieagressie
Kijk, frustratieagressie is niet gemeen. Het is niet op jou gericht. Het komt voort uit onmacht. Iemands emmer zit helemaal vol als gevolg van een reeks vervelende dingen die gebeurd zijn en dan doe of zeg jij misschien iets wat ze er niet bij kunnen hebben en dan beginnen ze te schreeuwen. Omdat ze dat niet meer binnen kunnen houden. Maar feitelijk heeft dat schreeuwen niet zoveel met jou te maken. Of misschien wel helemaal niks met jou te maken. Het is een onschuldige vorm van agressie. Hij is zo menselijk.
De beste benadering bij frustratieagressie is begrip tonen. ‘Ik hoor wat je zegt. Echt vervelend voor je. Als ik het goed begrijp heb je blablabla..’ Dus even samenvatten en die persoon volgen in zijn gevoel, zodat hij of zij weer een beetje afkoelt. Frustratiewoede wil gehoord worden. Daarna kun je het gesprek alsnog vervolgen. Hier mag jij leren het je niet persoonlijk aan te trekken.
Witteboordenagressie
Witteboordenagressie daarentegen is van een heel andere orde. Dat zijn types die dingen gedaan proberen te krijgen in hun eigenbelang, door jou onderuit te schoffelen. Ze weten precies hoe ze je kunnen raken. ‘Lukt het niet zo mevrouwtje? Ach, u heeft uw leeftijd ook niet meer zo mee hè? Misschien weet uw jongere collega daar het beter?’ Grrr. Arrogant, neerbuigend taalgebruik, waardoor je je onzeker of onmachtig gaat voelen. Het zijn diepzielige types, manipulanten, die zich vanuit hun minderwaardigheid superieur opstellen. Dit kan aangeleerd gedrag zijn, maar er kan ook een ziektebeeld onder zitten. Narcisten bijvoorbeeld, kunnen geen empathie voelen met de ander. Die mensen zijn gehandicapt en moeten door schade en schande leren dat wat zij doen niet acceptabel is.
Maar waar het ook vandaan komt, hier moet je gelijk korte metten mee maken. ‘Ik vind het niet prettig om ‘mevrouwtje’ genoemd te worden. Als je hiermee doorgaat is het nu einde gesprek, als je ermee stopt kan ik kijken wat ik voor je kan doen: jij mag kiezen.'
Dat laatste is dus belangrijk: de keuze aanbieden. Dat werkt.
Leestip: Als je met zo’n type te maken hebt, lees het boek ‘Help, ik word gemanipuleerd’ van Jannie de Jong, uit 2021.
Instrumentele agressie
Dat is aan de hand als mensen grof in de bek worden, waardoor je zo schrikt, dat je ze hun zin geeft. En dat weten ze. Vandaar dat ze het doen. Denk aan mensen die keihard beginnen te schelden in een winkel of restaurant dat ze dit of dat willen, omdat ze ‘er helemaal klaar mee zijn’ oid. Veel in de categorie schelden, dreigen, of beledigen, of intimideren, of seksueel intimideren, of discrimineren valt in de categorie instrumentele agressie. Doorzie dit gedrag. Ze denken het misschien niet eens echt, maar ze weten dat ze er hun zin mee krijgen. Zie het als een mentale overvaltechniek.
Ook dit gedrag onmiddellijk begrenzen. Niet laten oplopen, want dan word je zelf ook steeds kwaaier en kun je de situatie moeilijker in goede banen leiden. ‘Kappen hiermee. Dit pad gaan we niet op. Zo doorgaan is einde verhaal. Maar als je nou stopt met schreeuwen (of dreigen etc) kunnen we verder, dus je kunt nu kiezen.’ Dus ook hier weer de keuze geven. Als ze iets van je nodig hebben binden ze wel in. Hebben ze dat niet, dan is het lastiger bijsturen, en komen andere technieken om de hoek kijken, die je kunt leren in een agressietraining.
Criminelen maken ook gebruik van deze strategie. Maar als iemand je met geweld dreigt ga je beter niet stoer lopen doen. Werk mee en geef ‘gewoon’ wat er gevraagd wordt. Want het gaat hen uiteindelijk niet om jou, maar om je geld of juwelen. In leven blijven is wellicht belangrijker dan je spullen.
Willekeurige agressie
Met willekeurige agressie wordt de agressie bedoeld die ontstaat onder invloed van drank, drugs, medicijnen, psychische problemen of medische aandoeningen. Het verloop hiervan is moeilijk in te schatten. Een belangrijk ding hierbij is dat je heel goed afstand moet houden (wel twee armlengtes) en deze mensen niet aanraakt, want dat kan als je pech hebt je leven kosten zeg maar.
In omgevingen waar dit vaker voorkomt, zoals in een ziekenhuis of instelling bijvoorbeeld, zijn er vaak beveiligers aanwezig die dan opgepiept worden. Zij spreken de persoon dan aan bij de naam en gebruiken een een spiegeltechniek om mensen weg te kunnen leiden naar een rustige plek. Hierbij verplaatsen ze zelf hun lichaam zo, dat die agressieve persoon hierin meegaat en zo weggeleid kan worden. Belangrijk hierbij is dat de agressieve persoon de ruimte geven om zelf mee te bewegen, want als ze te dichtbij komen kan het dus zomaar mis gaan.
Een andere techniek bij verwarde mensen is dat van de twee beveiligers of politiemensen één zich als de good guy of girl opstelt en één als de bad guy/girl. Dit om te kijken waar de verwarde persoon positief op aanslaat: op vriendelijk taalgebruik, of op streng taalgebruik. Degene van wie de verwarde persoon rustig wordt neemt dan de regie, en de ander gaat naar de achtergrond.
Zo, een heel verhaal.
Ik hoop dat het je wat inzicht heeft gegeven.
Groet!
aleXandra
Heb jij het mooie en handige gratis E-book 'Nee zeggen voor Empaths' al? Download het hier en ontvang mijn blogs in je mail