Blog van een conflictbegeleider

Hoe je gierende onmacht te bezweren bij conflict (dl 1)

Kop in't zand
Kop in't zand
29-11-2012 10:54

Peter komt met zwartomwalde ogen op zijn werk; concentreren valt hem elke dag zwaarder. Zorgelijk, want zijn werk als laborant in een ziekenhuis vereist secuur handelen. Gek en doodmoe is hij van zijn buurman, een autistische man met twee eveneens autistische, verstandelijk gehandicapte kinderen die zijn leven kapot maken met de teringherrie die ze produceren. Al vindt hij de affectieve verwaarlozing die de kinderen treft misschien nog erger. Die gaat hem echt door merg en been.


Elke dag weer moet hij meemaken hoe de huiselijke spanning opbouwt, en escaleert, en weer opbouwt, en weer escaleert.

Zeven hulpverlenende instanties zijn er al bij geweest, tot aan buurtbemiddeling toe.

Maar niks mag baten. Elke poging stuit op een muur van weerstand…

Peter weet het niet meer. Boos is hij, ‘op’, verdrietig, murw. Verhuizen kan hij niet. Goed functioneren op zijn werk wordt steeds moeilijker. Wat kan hij nog doen, vraagt hij me met matte stem?

 

Lange lijdensweg

Conflict en onmachtgevoelens: een lastig setje. Samen staan ze garant voor een lange lijdensweg. Want wat kun je met iemand die in jouw beleving ‘te erg voor woorden’ is? Die jou verbijsterd en geshockeerd achterlaat door zijn of haar totale gebrek aan inzicht, redelijkheid, of inlevingsvermogen?

Okay, daar wil je dus niks meer mee, dat is duidelijk. Maar wat als je er nog iets mee moet? Als die ander je leidinggevende, collega, familielid of buurman is?

Wat kun je doen om jezelf te bevrijden? En hoe voorkom je escalatie?

 

Gierende onmacht

De ander niet kunnen bereiken (ook in overdrachtelijke zin) creëert bij de meeste mensen gigantische onlustgevoelens. En het zijn deze onmachtsgevoelens, die een elegante oplossing van het probleem in de weg staan. Je daarvan bevrijden is echter geen kleinigheid. Het kan voelen als een loodzware opdracht in je leven.

Je bevrijden van die onlustgevoelens is echter wel de voorwaarde om verder te komen en de flow van je leven (weer) op te pakken.

Als je dat laatste toch echt wilt, lees dan verder.

 

Blokkades

Hoewel je zou denken dat de blokkades bij de ander zitten, zitten de blokkades die de oplossing verhinderen bij jou. Een rotboodschap, ik weet het, sorry.

Niet dat die ander niet hartstikke fout of slecht zou zijn, dat zal best, maar jòuw probleem is de manier waarop je met het gegeven dealt. Die is bezwarend is voor je eigen systeem.

Je kunt er zelfs helemaal niet tegen, hoe jij met je probleem omgaat!

Misschien heb je het probleem wel afgehandeld, op jouw manier, maar daarmee heb je het nog niet opgelost. 

Een conflict is pas opgelost, als je er geen last meer van hebt.  

 

Levensthema

En nog iets. Ook niet leuk.

Wie vastloopt in onmacht zoals Peter, kan er gif op innemen dat het probleem aan een existentieel levensthema raakt. Een levensthema dat er alles aan doet, om door jou ‘ontdekt’ te worden. Het wil gezien worden. Erkend worden. Omdat het bij je hoort. Bij je persoon en je leven. Vandaar dat het zich zo op de voorgrond dringt. Krijgt het niet goedschiks je aandacht, dan kwaadschiks.

Peter bv, had niet voor het eerst een psychiatrische patiënt naast zich wonen die overlast bezorgde, maar voor de vierde keer! De eerste keer verhuisde de buurman, de tweede en derde keer hijzelf, maar nu stond zelfs deze optie niet meer open. Merk op hoe Peters persoonlijke bewegingsruimte verkleinde..

Omdat hij het probleem steeds onvoldoende oploste (ervan wegsprong), drong hij niet tot de betekenis ervan voor zijn leven door. Waardoor het hem bleef achterhalen.   

 

Mechanismen van de wanhoop

‘Wat zijn dat dan voor blokkades’ zul je je afvragen, ‘waarmee ik de oplossing van mijn probleem dwarsboom?’

 

Dat kan bijvoorbeeld zijn je neiging om in het conflict te blijven hangen. Door er constant over na te denken, in kringetjes, en er voortdurend over te praten. Niet zozeer met de persoon waarmee je in conflict bent, of met mensen die je vooruit (kunnen) helpen, maar met voorhanden praatpalen. Naar jezelf en buiten toe alsmaar dezelfde akelige zinnetjes en beelden herhalend, die het heel zwaar maken en onoplosbaar. Steeds bozer wordend, omdat je niet geholpen wordt.

Als je tenslotte zover bent dat je wel het gesprek aangaat, is het te laat. Je hebt al afscheid genomen van binnen; dat kon ook echt niet meer anders.

 

Een andere strategie is die van het verstoppertje spelen. De neiging om te verdringen. Je deelt je probleem liefst niet met anderen, om maar niet te hoeven voelen en toegeven hoe erg je het vindt. Niemand hoeft te weten hoe het met jou gaat; dat vertroebelt de zaak alleen maar. Het gaat om de inhoud. Die ander is (gebrek of geen gebrek) fout, en die fout moet bekend en uit de weg geruimd worden. Een gesprek zal niks oplossen, aangezien je wel weet hoe de ander denkt. En dat komt niet overeen met jouw visie.  

 

En dan is er nog de neiging om je lijden ‘uit te acten’: vanuit je kwetsuur zelf ook te gaan slaan. Verbaal of fysiek terugmeppen, afhankelijk van de voorbeelden die je in je leven gehad hebt. Dit doe je vanuit de aandrang iets substantieels te stellen tegenover de pijn die je van binnen voelt.

 

Dit zijn alledrie destructieve strategieën, die je ervan weerhouden om tot de betekenis van het conflict voor jou door te dringen.    

 

Noodzakelijk voorwerk

Door bovengenoemde gewoonten die je geluk in de weg staan op te geven, herstel je het contact met jezelf. En creëer je de voorwaarde om het probleem waarin je vastgelopen bent op te kunnen lossen.

Het loslaten van deze neiging en het openstaan voor onze werkelijke gevoelens, vormt m.a.w. het noodzakelijke voorwerk om van je probleem af te komen.

 

In mijn volgende blog ga ik dieper in op hoe je dat doet. En op de ontdekking van Peter. Laat mij intussen gerust weten wat je vragen en opmerkingen bij het bovenstaande zijn. Misschien kan ik het meenemen in het vervolg.

 


© Alexandra van Smoorenburg



De belangrijkste blogs via je email ontvangen?

Abonneer je op het E-zine Ontstressen in Zorg en Welzijn

 

Gerelateerde blogs

Recht op aandacht 

Ondraaglijk lijden (gedicht)

 

« vorige volgende »