Blog van 'n conflictbevrijder

De vraag is: kan Europa wel vrede ontvangen? Ben jij ontvankelijk voor vrede? Voor je hier gelijk met 'ja hoor' op reageert wil ik je toch wat gedachten meegeven ter zelfreflectie. Want als conflictcoach ben ik me van het volgende zeer bewust: vrede vergt een geest die niet compleet in de stress zit. Vrede kan simpelweg niet landen in de geestelijke wanorde die gepaard gaat met stress. Ergo: als wij in Europa vrede willen, dienen we allemaal ons eigen steentje daaraan bij te dragen door onze eigen geest op orde te brengen en ons niet te laten meeslepen door demonisering, haat- en wraakgedachten. Anders gesteld: als we vrede willen zullen we oog moeten blijven houden voor de belangen, natuurlijke cq menselijke behoeften en waarden van de andere partij. Vrede vergt een mentale inbedding.  

Orde versus wanorde

Je geest op orde brengen, hoe doe je dat? Tja, hoe ontstaat orde?
Met name door je keuzes en gedrag af te stemmen op waar je voor staat. Dus ken je waarden! Daarbij door je natuurlijke zorgtaken te vervullen, dat zijn de zorgtaken die natuurlijkerwijs bij jouw plek in de relatie horen. Alsook door heldere grenzen te stellen, daar waar de ander onvoldoende rekening houdt met jouw belangen en veiligheid. Soms hoef je die grenzen alleen maar te uiten en misschien te verhelderen, maar soms is er meer nodig. Een belangrijke richtlijn hierbij is: problemen met liefde (gebrek aan) los je op met liefde; problemen met macht (machtsmisbruik), los je op met macht. Laat dat even tot je doordringen.

Vormen van machtsgebruik

Maar let op: macht is niet hetzelfde als geweld. Gebruikmaking van macht kan òòk een daad van liefde kan zijn. Voor de helderheid schets ik hieronder een aantal verschillende vormen van macht. Je hebt: 

• identificatiemacht > invloed uitoefenen op anderen door aantrekkelijkheid, charisma en/of kundigheid (bv een BN-er die ergens voor op komt).
• deskundigheidsmacht > invloed uitoefenen door meer kennis of skills
• hiërarchische macht > invloed uitoefenen door je positiemacht te gebruiken (1 en 3 gaan vaak samen, maar anders dan de eerste is deze afhankelijk van draagvlak/support)
• belonende macht > invloed uitoefenen door positieve gevolgen in het vooruitzicht te stellen
• dwingende macht > invloed uitoefenen op de ander middels het creëren van angst

Je kunt elke vorm van macht positief en negatief inzetten, waarbij opgemerkt dient te worden dat je met dwingende macht erg snel in de gevarenzone beland. Toch kan dreigen soms wel eens een goede optie zijn, maar alléén als de onderliggende intentie klopt. Dat je daarmee ruimte creeert voor de ander om zijn houding en gedrag bij te sturen. Zo kun je ongewenst gedrag bv soms tackelen met een eenvoudig 'weet dat je in de gaten wordt gehouden' en er verder het zwijgen toe doen. (Wel voor jezelf termijn bepalen en maatregelen nemen als het gedrag niet veranderd is natuurlijk.)

In geval van oorlog

Oorlog - ook die tussen twee mensen - kun je dus niet stoppen met eenvoudigweg je grenzen te uiten en verder het beste te verwachten van de andere partij (vertrouwen op de strategie van de liefde). Dit zal niet voldoende gaan zijn om beschadigend grensoverschrijdend gedrag te stoppen. Bij beschadigend gedrag zijn harde grenzen noodzakelijk, met gebruikmaking van macht. (En heb je die macht zelf niet, dan zul je 'm moeten inschakelen om uiteindelijk overeind te kunnen blijven.) Waarbij er dus meer reactiemogelijkheden zijn dan alleen optie 1, degene waar Poetin gebruik van maakt. Een goede combinatie van de vier andere machtsstrategieen is onze enige kans om uit de cirkel van geweld te geraken... 

Compassie en grenzen stellen gaan prima samen

Slachtoffers die niet gezien, gehoord en geholpen werden, worden vanzelf daders. Gedreven door het verlangen de innerlijke onmacht en kwetsuur te overwinnen zijn daders tot alles in staat. Wat we ook zien bij Poetin. En wat niet betekent dat dat we geen harde grenzen zouden mogen stellen aan zijn gedrag. Er is een groot verschil tussen innerlijke compassie en vergeving en uiterlijke compassie en vergeving. Je kunt innerlijk compassie hebben en vergeven en uiterlijk harde grenzen stellen. Die innerlijke kant is belangrijk, want een voorwaarde voor de terugkeer van vrede, zodra die ander in woord en daad laat zien te zijn gegroeid. Blijf je ook innerlijk vasthouden aan oorlog en haat, dan vergiftig je daarmee èn je eigen leven (want daarmee blijf je agressie aantrekken) en je bemoeilijkt dat het ooit weer goed komt.  

Hoe jij in de oorlog staat is belangrijk!

Ik schreef dit blog om uit te dragen dat hoe jij persoonlijk mentaal in de oorlog staat er toe doet! Jij maakt deel uit van het collectieve bewustzijn en kunt er voor kiezen bij te dragen aan constructieve groei en ontwikkeling, of niet. Ik ben heel benieuwd welke stem collectief doorslaggevend gaat zijn: die van de stress en de wanorde (terugmeppen), of die van de constructieve zelfsturing en de orde (in goede banen leiden). Voor mijzelf weet ik het wel: ik richt mijn geest op het laatste. Wat inhoudt dat ik oog wil blijven houden voor de belangen en behoeften van de tegenstander en vindt dat daar rekening mee moet worden gehouden. Want ten diepste sturen die (en niet de oppervlakkige haat van de tegenstander) het conflict aan. Terughaten is de gemakkelijkste reactie, die geen andere mogelijkheid openlaat dan negatief resultaat en meer ellende. En die voorkomt dat de cirkel van geweld doorbroken wordt. Wat mij betreft dus een no go area. Alleen samen kunnen we bedding geven aan vrede in Europa. 

© aleXandra van Smoorenburg

Help je mee mensen te herinneren aan wat hun eigen rol in de vrede kan zijn?
Please, deel dit artikel!   

Gerelateerde artikelen